Việc trả nợ là một bước cực kỳ quan trọng trong hành trình quản lý tài chính cá nhân. Tại Việt Nam, khi chi phí sinh hoạt ngày càng tăng và việc tiếp cận tín dụng trở nên dễ dàng hơn, nhiều gia đình và người trẻ rơi vào tình trạng phải đối mặt với nợ nần. Tuy nhiên, dù có ý định tốt, bạn vẫn có thể mắc phải những sai lầm khiến kế hoạch trả nợ bị phá vỡ.
Bài viết này sẽ chỉ ra 7 sai lầm nghiêm trọng bạn cần tránh khi lên kế hoạch thoát khỏi nợ. Hiểu và tránh được những điều này sẽ giúp bạn kiểm soát tài chính hiệu quả hơn.
1. Không biết tổng số nợ thực tế
Nhiều người không biết chính xác mình đang nợ bao nhiêu. Điều này thường xảy ra khi có nhiều khoản nợ từ thẻ tín dụng, vay tiêu dùng hoặc khoản vay nhỏ khác.
Tại sao cần tránh: Nếu không biết tổng nợ, bạn không thể lập kế hoạch trả nợ hiệu quả. Bạn sẽ cảm thấy quá tải và dễ rơi vào trạng thái căng thẳng.
Giải pháp: Ghi lại tất cả các khoản nợ: số tiền gốc, lãi suất, thời hạn, và đơn vị cho vay. Sử dụng bảng tính hoặc các ứng dụng tài chính phổ biến như Money Lover hoặc Finhay.
2. Chỉ trả số tiền tối thiểu
Trả số tiền tối thiểu hàng tháng có thể tạo cảm giác bạn đang xử lý khoản nợ, nhưng thực tế thì không.
Tại sao cần tránh: Bạn sẽ mất rất nhiều tiền cho lãi suất, trong khi khoản nợ gốc hầu như không thay đổi.
Giải pháp: Ưu tiên trả những khoản có lãi suất cao nhất. Nếu có thể, hãy thương lượng lại với đơn vị cho vay để được giảm lãi suất hoặc gia hạn hợp lý.
3. Lập kế hoạch không thực tế
Khi quá háo hức muốn trả nợ, bạn có thể tạo ra kế hoạch không phù hợp với thu nhập thực tế.
Tại sao cần tránh: Kế hoạch quá khắt khe sẽ nhanh chóng bị phá vỡ và bạn có thể tiếp tục nợ thêm.
Giải pháp: Xây dựng kế hoạch dựa trên khả năng tài chính thực tế, đảm bảo vẫn có ngân sách cho các chi phí thiết yếu.
4. Dựa vào nguồn tiền chưa chắc chắn
Nhiều người lên kế hoạch trả nợ dựa vào tiền thưởng, hoa hồng hay khoản vay từ người quen – những khoản không chắc chắn.
Tại sao cần tránh: Nếu nguồn tiền đó không đến, bạn sẽ gặp rắc rối lớn hơn.
Giải pháp: Lên kế hoạch dựa trên thu nhập ổn định hiện tại. Nếu có thêm thu nhập bất ngờ, đó sẽ là một lợi thế bổ sung.
5. Không thay đổi lối sống chi tiêu
Giữ nguyên cách tiêu dùng trong khi đang trả nợ là một sai lầm phổ biến.
Tại sao cần tránh: Điều này làm chậm quá trình trả nợ và dễ dẫn đến nợ mới.
Giải pháp: Điều chỉnh thói quen chi tiêu. Hạn chế ăn uống ngoài, giải trí đắt đỏ và tập trung vào nhu cầu thiết yếu.
6. Không thương lượng với chủ nợ
Nhiều người ngại hoặc sợ thương lượng với chủ nợ, nhưng điều đó không giúp gì cả.
Tại sao cần tránh: Không thương lượng có thể khiến khoản nợ tăng lên nhanh chóng do lãi suất và phí phạt.
Giải pháp: Chủ động liên hệ với chủ nợ để đàm phán lại điều khoản. Nhiều tổ chức tài chính tại Việt Nam có chương trình hỗ trợ khách hàng khó khăn.
7. Nghĩ rằng mình là người duy nhất mắc nợ
Cảm giác xấu hổ khi mắc nợ khiến nhiều người không tìm đến sự hỗ trợ.
Tại sao cần tránh: Tâm lý tiêu cực ảnh hưởng đến quyết định tài chính và tinh thần.
Giải pháp: Tìm sự đồng cảm từ bạn bè, gia đình hoặc cộng đồng. Tham gia nhóm tài chính hoặc theo dõi các kênh chia sẻ kinh nghiệm trả nợ để có động lực và lời khuyên hữu ích.
Kết luận: Kiên trì quan trọng hơn tốc độ
Trả nợ không chỉ là chuyện tiền bạc – đó là bài học về sự kiên trì, kỷ luật và tự nhận thức. Tránh 7 sai lầm này sẽ giúp bạn rút ngắn hành trình thoát nợ và xây dựng lại tương lai tài chính một cách bền vững.